லலிதா சஹஸ்ர நாமம் (725-750) (With English Meanings)

விபூதி விஸ்தாரம்

சனகாதி சமாராத்யா;
ஷிவ ஞான ப்ரதாயினீ;
சித் கலா;
ஆனந்த கலிகா;
ப்ரேம ரூபா;
ப்ரியம்(ங்)கரீ;
நாம பாராயண ப்ரீதா;
நந்தி வித்யா;
நடேஷ்வரீ;
மித்யா ஜகததிஷ்டானா;
முக்திதா;
முக்தி ரூபிணீ;
லாஸ்ய ப்ரியா;
லயகரீ;
லஜ்ஜா;
ரம்பாதி வந்திதா;
பவதாவ சுதா விருஷ்டி;
பாபாரண்ய தவானலா;
தௌர்பாக்ய தூல வாதூலா;
ஜராத்வாந்த ரவிப்ரபா;
பாக்யாப்தி சந்திரிகா;
பக்த சித்த கேகி கனா-கனா;
ரோக பர்வத தம்போலீ:
ம்ருத்யு தாரு குடாரிகா;
மஹேஶ்வரீ;

()
சனகா = ரிஷி சனகர் - பிரம்மாவின் நான்கு புதல்வர்களுள் ஒருவர் *
ஆதி = முதலியவை (வேறு சொல்லுடன் இணைக்கப்படும் பொழுது , முதலியவை என்று அர்த்தம் கொள்ளத் தகும்) 

சமாராதன் = போற்றுதல், சேவை சாதித்தல் 

#726 சனகாதி சமாராத்யா = சனகர் முதலிய  ரிஷிகளால் தொழுதேற்றப்படுபவள்  *

* பிரம்மதேவனின் மனத்தினின்று தோன்றிய சனகர், சனாதனர், சனந்தனர், சனத்குமாரர் ஆகிய நான்கு புதல்வர்கள்  முதலில் படைக்கப்பட்டவகள்.  

()

ஶிவ = சுபமான - நலம் பயக்கும்

ஶிவ-ஞான= சிவனைப் பற்றிய அறிவு  ie மங்களம் நல்கும் நல்லறிவு

ப்ரதான் = கொடை - பரிசு

தாயின் = கொடுத்தல்

#727 ஶிவ-ஞான ப்ரதாயினீ =  நலம் தரும் சிவத்தைப் பற்றிய  நல்லறிவு நல்குபவள் 

()

சித் = உணர்வு - சுத்த சைதன்ய உணர்வு

கலா = பகுதி (பூரணத்தின் ஒரு பகுதி) 

கலா = சைவ சித்தாந்தத்தின் படி, "எதையும் செய்யக்கூடிய ஆற்றல்" - பேராற்றல்

#728 சித்-கலா - பரப்பிரம்மத்தின் சுத்த-சைத்ன்ய உணர்வாக விளங்குபவள் - பேருணர்வின் அளப்பறிய ஆற்றலானவள் 

()

கலிகா = மொட்டு 

#729 ஆனந்த கலிகா = பேரானந்தத்தின் அவிழாத மொட்டாக விளங்குபவள் *

*பந்தப்பட்ட ஜீவனிடம் பேரானந்தம் வெளிப்படுவதில்லை. மொட்டாகவே

அலராத நிலையில் மூடப்பட்டிருக்கிறது.  ஞானம் பிறக்கும் பொழுது மோட்டானது பேரானந்தமாக மலரும். 

() ப்ரேம = பிரேமை- அன்பு 

#730 ப்ரேம ரூபா = தூய அன்பு வடிவானவள் *

* (சிருஷ்டியிடத்தே, ஜீவர்களிடத்தே  அன்னை கொண்டிருக்கும் மேன்மையான அன்பு) 

()

ப்ரிய(ம்) =  அன்பு - பிடித்தமான

கர = செய்பவர் - நிகழ்த்துபவர்

#731 ப்ரியங்கரீ = பரஸ்பர அன்பை உண்டாக்குபவள்  

#731 ப்ரியங்கரீ = (பக்தர்களின்)  விருப்பத்தை பூர்த்தி செய்பவள் 

()

பாராயண = தியானிக்கப்படும் பொருள் - தீவிரமான ஆர்வம்

பாராயண = இடைவிடாத ஈடுபாடு 

நாம = பெயரைக் கொண்டு - வணங்குதல்

நாம பாராயண = இறைவனின் நாமத்தை தியானித்திருதல் (ஜபித்தல்) 

ப்ரீதா = மகிழ்வடைதல்

#732 நாம பாராயண  ப்ரீதா =  ஈடுபாட்டுடன் கூடிய நாமபாராயண ஜபத்தினால் பூரிப்படைபவள் 

() 

நந்தி =  திருக்கையிலையில் வசிக்கும் சிவபெருமானின் சேவகர் - சிவனின் ரிஷபவாகனம் ( நந்திதேவர்)

நந்தி = சிவபெருமானின் பெயர்

நந்தி = ஒரு ரிஷியின் பெயர்

வித்யா = மெய்ஞான அறிவு -  மெய்ஞானத்திற்கு தொடர்புடைய அறிவு, தத்துவ விளக்கம், பாரம்பர்ய வழிமுறைகள்

வித்யா = அன்னை துர்கை

#733 நந்தி வித்யா =  வித்யை, ஞான-போதனை, மந்திரங்களைக் கொண்டு நந்திதேவனால் போற்றி வணங்கப்படுபவள் 

() 

நட = நடனமாடுபவர்

நடேஷ்வர் = ஆடலரசர் நடராஜர் = சிவன்

#734 நடேஷ்வரீ = (சிவனின் ஆடல் ஸ்வரூபமான ) நடராஜரின் துணைவி - நடனத்தின் ஈஸ்வரீ

()

மித்யா = மாயை

ஜகத் = உலகம் - ஜகம்

அதிஷ்டான = ஆதாரம்

#735 மித்யா-ஜகத் அதிஷ்டானா = மாயப்பிரபஞ்சம் நிலைகொண்டிருப்பதற்கு ஆதாரமானவள்  

()

தா = கொடுப்பது

முக்தி = வீடுபேறு

#736 முக்திதா = முக்தியளிப்பவள் 

()

ரூபிணீ - வடிவான

#737 முக்திரூபிணீ = முக்தி வடிவானவள் 

() 

லாஸ்ய = நடனம் (இசையுடனும் பாடல்களுடனும்  கூடிய நடனம்)

லாஸ்ய = பிரேம பாவங்கள் நிறைந்த நடனம்

#738 லாஸ்யப்ரியா  = லாஸ்ய  நடனத்தில் ஈடுபாடு கொண்டவள் (பாவங்களை வெளிப்படுத்தும் நடனம்)

()

லய = ஒடுக்கம் = கரைதல் 

கர = செய்வித்தல் 

#739 லயகரீ = ஒடுக்கத்திற்கு காரணமானவள் *

* பிரபஞ்சத்தின் ஒடுக்க தோற்ற நிலைகளின் நடுவே உள்ள ஓய்வு நிலையே லயம்.   அதனை செய்விப்பவளாக   அன்னை போற்றப்படுகிறாள். 

#740 லஜ்ஜா = அடக்கமானவள் (  நாணம் நிறைந்தவள் ) 

()

ரம்பா = அப்ஸரஸ்களின் ராணி - தேவலோக மங்கை 

ஆதி = முதலியன

வந்திதா = கொண்டாடப்படுதல்

#741 ரம்பாதி வந்திதா = ரம்பை முதலிய அப்ஸரஸ்களால் போற்றி கொண்டாடப்படுபவள் *

* ஊர்வசி, ரம்பா, மேனகா, திலோத்தமா ஆகியோர் தேவலோகத்தின் வசிக்கும் பெயர்பெற்ற அப்ஸர ஸ்த்ரீகள்

()

பவ = லௌகீக வாழ்வு - சம்ஸார ஸாகரம்

தாவ = துன்பம் = தகிப்பு

சுதா = தேன்  

வ்ருஷ்டி = மழை

#742 பவதாவ சுதா வ்ருஷ்டி = சம்ஸார சுழலின் தகிப்பை தணிக்கும் தேன்மழை போன்றவள் *

* தேன்மழை என்பது  மெய்ஞானத்தைக் குறிக்கும்.  ஞானத் தெளிவு எனும் மழையை  பொழிந்து  உலக வாழ்கையின் அறியாமையை போக்குபவள் . 

()

பாப = பாபங்கள் 

ஆரண்ய = காடு

தவா = நீக்குதல்

ஆனல = நெருப்பு

#743 பாபாரண்ய தவானலா = பாபங்களெனும் பெருங்காட்டை அழிக்கும் நெருப்பானவள் 

() 

தௌர்பாக்ய = துர்பாக்கியம்

தூல = பஞ்சு

வாதூல = சூறாவளி

#744 தௌர்பாக்ய தூலவாதூலா = துர்பாக்கியம் எனும் பஞ்சிப் பொதிகளை ஊதிடும் சூறாவளியைப் போன்றவள்  

()

ஜரா = முதுமை

த்வாந்த = இருள்

ரவி = சூரியன்

ப்ரபா = வெளிச்சம் 

#745 ஜராத்வாந்த ரவிப்ரபா = முதுமையின் அறியாமையை விலக்கும் சூரியவெளிச்சமானவள் *

* பக்தர்களின் மனங்களில் அறியாமை எனும் இருளை நீக்கி தெளிவு எனும் வெளிச்சம் தோன்ற காரணமானவள் . முதுமையில் உடல்சார்ந்த நோயின் தாக்கம்,  உடலின் மேல் கொண்ட பற்றுதலால் தோன்றும் மரணபயம் முதலியவைகளால் எழும் அறியாமை. 

()

பாக்ய = சௌபாக்கியம் - அதிஷ்டம்

ஆப்தி = சமுத்திரம்

சந்த்ரிகா =  நிலவோளி

#746 பாக்யாப்தி சந்திரிகா = சௌபாக்கியம் எனும் பெருங்கடலில் எழும் நிலவொளியைப் போன்றவள் 

()

பக்த சித்த = பக்தர்களின் மனம்

கேகி = மயில்

கனா-கனா = அடர்ந்த மேகம்

#747 பக்த சித்த கேகி கனாகனா = அடர்ந்த கருமேகத்தினைக் கண்டு மகிழ்ந்தாடும் மயில் போல், பக்தர்களின் சித்தத்தை மகிழச் செய்பவள். 

()

ரோக =  ரோகம் - நோய்

பர்வத = மலை

தம்போலா =  இடி-பேரிடி

#748 ரோக பர்வத தம்போலா = பெருமலைபோன்ற பிணியை தாக்கி நிர்மூலமாக்கும் பேரிடி போன்றவள்  

()

தாரு = மரத்தினாலான - மரம்

குடாரிகா = கோடரி

ம்ருத்யு = மரணம்

#749 ம்ருத்யு தாரு குடாரிகா = மரணமெனும் மரத்தை வெட்டிச் சாய்க்கும் கோடாலியைப் போன்றவள் 

#750 மஹேஶ்வரீ = உயர்ந்தவள்- தலைவி -  மகா ஈஸ்வரீ - மஹேஸ்வரனின் பத்தினி. 

(தொடரும்) 

Lalitha Sahasranama (725-750) 

Vibhoothi Visthaaram 

Sanakaadhi SamaaraadhyA;

Siva-gnaaNa pradhaayinI;

Chith kalA;

Aanandha kalikA;

Prema RoopA;

PriyamkarI;

Naama PaaraayaNa preethA;

Nandhi VidhyA;

NateshvarI;

MithyA JagadhadhishtaanA;

MukthidhA;

Mukthi RoopiNI;

Laasya PriyA;

LayakarI;

LajjA;

Rambaadhi vandhithA;

Bhava-dhaava Sudhaa vrishti:;

Paaparanya dhavaanalA;

Daurbhaagya thoola-vaathoolA;

Jaraa-dhvaantha ravi-prabhA;

Bhaagyabdhi ChandrikA;

Bhaktha Chitha Keki Ghanaa-ghanA;

Roga parvatha DhambolA;

Mruthyu dhaaru KutaarikA;

MaheshvarI;

()

Sanaka = Name of a Rishi ; One of the four sons of brahma *

aadhi = et caetera, and so on ( when used at the end of a compound)

Samaaradhan = Attending, serving 

#726 Sanakaadhi SamaaraadhyA = Who is served and worshipped by Saints

and Rishis like Sanaka

* Four sons of Brahma are Sanaka, Sanaadhana, Sanandhana, and Sanatkumara. They are  mentioned  as first creations(sons) born from the mind of Brahma

()

Shiva = auspicious, benign  

Shiva-Gnaana = knowledge of Shiva. i.e. knowledge of that which is auspicious

Pradhaan = gift

dhaayin = To give, cause

#727 Shiva-Gnaana PradhaayinI = She who grants the supreme, auspicious knowledge of Shiva 

()

Chith = Consciousness - pure consciousness of the spirit

Kalaa = a part of the whole(brahman) 

Kalaa = In shaiva philosophy it refers to "the power to do anything"

               the omnipotence"

#728 Chith-KalA = Who is the consciousness (power of consciousness) in the Supreme Brahman

()

Kalikaa = bud - unblown flower 

#729 Anandha Kalika = Who is the unblossomed bud of Bliss *

*Bud which is not blossomed in bonded souls. Bud which will eventually blossom with Gnaana. 

()

Prema = love, affection

#730 Prema Roopa = Who is the manifestation of Pure Love. 

(Being the Cosmic Mother, her love towards Jivas is Supreme) 

()

Priya(m) = favourite - wanted - liked 

Kar = doer - maker 

#731 PriyamkarI = Who makes Love(mutual) possible. Who causes love. 

#731 PriyamkarI = Who graces the wants (of her devotees) to happen. 

() 

PaaraayaNa = object of attention - intent upon  

PaaraayaNa = Engaged in - absorbed in (continuously) 

Nama = by Name - pray 

Naama-PaaraayaNa = Meditating upon God's name(s) continuously (repeatedly ie chanting) 

Preethaa = pleased

#732 Naama paaraayana PreethA = Who is delighted by Nama-Japa ie dedicatedly meditating her names(continuous repetition) 

()

Nandhi = attendant of Shiva  

Nandhi = Shiva himself

Nandhi = One of the Rishi 

Vidhya = Knowledge - Science ie philosophy or tradition

Vidhya = Goddess Durga

#733 Nandhi-Vidhya = She who is extolled and glorified by Nandhi 

(Who spreads knowledge of Durgadevi(srividhya) through teachings,  mantras, scriptures)

()

Nata = Dancer 

Nateshvar = Lord Nataraja - Shiva

#734 Nateshvari = Who is the consort of Lord Nataraja i.e Shiva  

#734 NatEshvari = Queen of Dance 

()

Mithya  = illusion 

Jagat  = world 

Athishtana = Basis - foundation  

#735 Mithya-Jagat athishtaanA = Who is the basis upon which this illusionary-universe

is resting. 

()

Dha = giving  

Mukthi = salvation

#736 Mukthidha = Who grants Liberation 

()

RoopiNi

#737 MukthiRoopiNi = Who is in the form of Liberation (personification) 

()

Lasya = Dance (accompanied with music and singing)

Lasya = Dramatic dance representing emotions of Love

#738 Lasya Priya = Who is fond of Lasya Dance (Dance representing emotions)

()

Laya = absorption - melting 

Kar = to cause

#739 Laya Karee = Who causes Absorption *

*Universe absorbed in its original state is called Laya ie period of rest  between contraction and expansion of the universe. 

#740 Lajja = She who is Modest (coy) 

()

Rambha = A celestial damsel -Queen of Apsaras

Adhi = et caetera, and so on

Vandhitha  = celebrated

#741 Ramba-adhi VandhithA = Who is praised and extolled by Apsaras like Rambha and others. *

*Urvashi, Rambha, Menaka, Thilothama are most famous amongst the apsaras who is believed to reside in Devaloka. 

() 

Bhava = Worldy existence

Daava = Distress - fire - heat

Sudhaa = Nector

Vrishti = Rain 

#742 Bhava Dhaava Sudhaa Vrishti = Who is the Rain of Nector that quenches the fire and heat of  worldly existence of  mortals  *

*Rain of Nector here means granting knowledge to quench ignorance of worldy existence. 

()

Paapa = Vice(s)- Crimes

Aaranya = Forest

Dhava  = cleansing 

anala = Fire 

#743 paapaaraNya DhavaanalA = Who cleanses(burns) the forest of Sins (Who is like the fire which burns down the accumulated Crimes and sins)  

()

Duarbhagya = ill-luck 

Thoola = Cotton

Vaathoola = whirlwind - hurricane

#744 Daurbhaagya DhoolavathoolA = Who acts like the whirlwind that whisks away the cotton bales of misfortunes  

()

Jara =   old age - ageing 

Dwantha = darkness 

Ravi = Sun

Prabha = brightness - illumination 

#745 Jara Dwantha RaviprabhA = She Who is the Sunlight that dispels the darkness caused by old age. 

*She illuminates the mind(with knowledge) and thereby dispels ignorance ie fear caused due to old age. Ignorance or fear during old age is mainly concerned with health of the grossbody, Raaga or attachment towards  the body and   seperation of the soul from the body (death of physical body).

()

Bhaagya = Good fortune - Luck 

abdhi = Ocean

Chandrika = Moonshine - Moonshine

#746 Bhaagyabdhi ChandrikA = Who is like the  Moon, lighting up the ocean of Good fortune. 

()

Bhaktha-Chitha = Devotee's mind 

Keki = Peacock 

ghana ghana = dense cloud 

#747 Bhaktha Chitha kEki ghanaghanA = She who delights the devotees mind, like how  dark dense clouds gladdens the peacock

()

Roga = Sickness - disease 

Parvatha = Mountain

DhambolA = Indra's thunderbolt - Thunderbolt 

#748 Roga Parvatha DhambolA = Who is like the thunderbolt that strikes to destroy huge mountain of disease(s). 

()

Dharu = wood-made of wood

Kutarika = axe

Mruthyu = Death

#749 Mruthyu Dharu KutaarikA = Who is like the axe that severs tree of death 

#750 MahEshvarI = Who is the supreme deity- Consort of Maheshvara.

(to Continue) 

A humble attempt to analyse meanings of naamas word by word - ShakthiPrabha